چکیده بابونه (از خانواده کاسنی) یکی از مهمترین گیاهان دارویی در تجارت جهانی است که کاربردهای زیادی در صنایع داروسازی و بهداشتی دارد. به منظور بررسی اثر کود نیتروژن و سولفات روی بر وزن خشک ساقه و ریشه گیاه دارویی بابونه، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1393 انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل 5 سطح نیتروژن (0، 75، 150، 225 و 300 میلی گرم بر کیلوگرم) و فاکتور دوم در چهار سطح (0، 2/0، 4/0 و 6/0 میلی گرم بر لیتر) بود. آنالیز واریانس نشان داد وزن خشک ریشه و ساقه با افزایش کود نیتروژن و سولفات روی افزایش یافته است. بیشترین وزن خشک ریشه و ساقه در سطح نیتروژن 300 میلی گرم بر کیلوگرم و سولفات روی 6/0 میلی گرم بر لیتر مشاهده شد. اثر متقابل نیتروزن و سولفات روی نیز روی وزن خشک ریشه معنی دار گردید. بیشترین وزن خشک ریشه (4/15 گرم در گلدان) در تیمار 300 میلی گرم بر کیلوگرم+ 6/0 میلی گرم بر لیتر مشاده شده است. در آزمایشی دیگر، به بررسی واکنش جوانه زنی بابونه به تنش خشکی با 6 سطح (1، 3، 6، 9، 12 و 15 بار)، تنش شوری با 6 سطح (1، 3، 6، 9، 12 و 15 دسی زیمنس بر متر)، دما با هفت سطح (5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتیگراد) و ph با هفت سطح (4، 5، 6، 7، 8، 9 و 10) بصورت طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام گردید. درصد و سرعت جوانه زنی، زمان لازم تا رسیدن به 50 درصد حداکثر جوانه زنی، بنیه بذر، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تر و خشک گیاهچه اندازه گیری شد. صفات جوانه زنی بابونه با افزایش سطح شوری و خشکی کاهش یافت. کاهش جوانه زنی از 65 درصد به 6/31 درصد و سرعت جوانه زنی از 4/4 به 45/1 بذر در روز با افزایش غلظت شوری از 1 به 15 دسی زیمنس بر متر رسید. همچنین، کاهش جوانه زنی از 60 به 3/33 درصد و سرعت جوانه زنی از 7/4 به 82/0 بذر در روز با افزایش خشکی از 1 به 9 بار رسید. با برازش رگرسیونی مناسب بین داده های دما و سرعت جوانه زنی، دمای پایه، بهینه و حداکثر تعیین شد که مقدار آنها بترتیب 87/1، 25/21 و 28/38 درجه سانتیگراد بود. جوانه زنی در دامنه وسیعی ازمحلول ph انجام شد ولی بیشترین جوانه زنی در ph هشت اتفاق افتاد.

چکیده